Dabishevci i boshatisur nga banorët në mungesën e kushteve për jetesë!
05 October 2010
| ||||||||
|
Nga Asllan Dibrani
Të flasësh për fshatin Dabishevc është një krenari dhe privilegj i veçantë duke përfshirë rrotacionin i tij historik gjatë periudhave të ndryshme. Njeriu përfiton përshtypjen se shumë ngjarje të këtij fshati fare nuk janë publikuar nga mediet,gjë që nga instiktiviteti dhe inspirimi i brendshëm shpirtëror vendosa të shkruaj për ketë fshat të bukur dhe piktoresk.
Fshati Dabishevc shtrihet në rrugën magjistrale Prishtine Keqekollë dhe shpie drejt Gallapit.Pozita e tij gjeografike është shumë e mirë ne një rrafshnaltë.Fshati gjatë historisë ishte nën organizimin administrativ sipas apetiteve të sunduesve të huaj, një kohë ishte nën administratën e Orllanit ,pastaj nën administrimin e Strexofcit ,një periudhë edhe sot e kësaj dite disa dokumente të moshuarit shkojnë i marrin në Dardanë në ish(Kamenicë) ndërkohë ishte po ashtu nën administrimin e sajë,tani që një kohë është nën administrimin e Komunës së Prishtinës .Fshati Dabishevc përkufizohet me Prapashticën ,Gllogovicën ,Hajkobillën dhe në veriperëndim me Serbinë. Mund ta theksojmë se është një pikë strategjike për Kosovën .Ky fshat është po thuajse një vend malor i cili ka një klime relativisht të ftohtë në kohën dimërore .
Fshati Dabishevc në periudhën e luftës së dytë botërore
Ky fshat la gjurmë dhe njolla gjatë historisë , po në Dabishevc në luftën e dytë botërore për herë të parë njësitet gjermane hasën në rezistencë,në një organizim frontal luftarak, ku forcat gjermane lanë në këtë betejë 21 ushtarë dhe shumë mercenarë serb që e nxiten konfliktin në mes forcave gjermane dhe të asaj shqiptare. Pushka e parë e hapur kundër forcave gjermane konsiderohet kjo e Dabishevcit nga Asllan Ajeti një luftëtar i denje i fshatit Dabishevc, Në shenjë kushtrimi krisi pushkën e parë kundër nazistëve dhe në formë të rrufeshme u bashkëngjitën luftëtarë tjerë nga fshati. Kësaj beteje ju erdhën në ndihmë edhe forca nga fshatrat Prapashticë , Keqekollë,Marevc ,Gllogovicë ,Hajkobillë dhe fshatrat tjera,që ishin në gjendje gatishmërie gjithnjë, Këtu pati te vrarë vetëm një dhe dy te plagosur, meqë kishte luftëra të përhershme kundër pushtuesve të Serbisë,okupatorëve serbo-slloveno-kroate, një kohë bullgarëve italiane etj. Kjo datë e 24 prillit të vitit 1941 në luftën e dytë botërore, fshatin Dabishevc e gjeti përballë një sfide jo të zakontë ku alarmi u përhap në qendrën ushtarake të Berlinit për pasojat qe pësuan dhe pas një përgatitje një javore filloj një ofensive e pa parë ,me gjithë arsenalin luftarak ,me mjete te rënda u dogj i tërë fshati pos tri shtëpive. Me datën 03. maj 1941 një njësi e kombinuar e korpusit XI ushtarak gjerman ne përbërje të së cilës ishin edhe Divizioni i 294 i këmbësorisë në aksionin hakmarrës vranë mbi 50 veta dhe zunë rob mbi 250 veta ku një numër i madh sot e asaj dite nuk janë gjetur kurrë.
Dabishevci në periudhën nga lufta e dytë botërore deri në luftën e fundit në vitin 1999
Në periudhën e pas luftës së dyte botërore ky fshat ishte një gjendje të mjerë dhe lakuriq pa pasur kurrfarë mbështetje ekomomike ,kulturore as financiare nga qe u dogj i tëri! Fshatarët në format ma primitive filluan të gjallëronin fshatin duke u marruar me blegtori ,dhe bujqësi, ku si mjet pune kishin përmenden e drurit që i përdornin për lëvrimin e tokës ,leshin e deleve për veshmbathje , bukën duke e përfituar nga toka e kështu me radhe. Këtë fshat edhe pas luftës së dytë botërore, forcat çetnike të Serbisë nuk e lanë të qetë duke bërë preson gjithnjë ,por ma i veçanet ishte edhe aksioni i armëve që pati burgosje ,maltretime çnjerëzore!Ky fshat fillimisht ndërtuan një shkollë katër klasëshe deri ne vitet e vona ku u hapë edhe tetëvjeçarja . Pas tetëvjeçares nxënësit për shkollim të mëtutjeshëm u detyronin ti mësyheshin Prishtinës 35 km largësi. Nga ky fshat dolën shumë njerëz të shkolluar,gjeneratë pas gjenerate, ku sot japin kontributin e vet në lami të ndryshme në Prishtinë dhe ma gjerë.
Dabishevci i boshatisur nga banorët në mungesën e kushteve për jetesë!
Dabishevci pas luftës së fundit ne 1989 po thuajse u detyrua të shpërngulet i tëri, ku mundën e ma së tepërmi në komunën e Prishtinës,po edhe në kurbet një numër i tyre iku. Nga formacionet e organizuara të UCK-së fshati e filloj luftën me 07. prill vitit 1989 në shenjë rezistence nga arsenali ushtarako-çetnik-serbe qe sulmuan fshatin me mjetet ma te renda të luftës . Fshati i dha dy heronj nga gjiri i vet në luftë duke e mbrojtur fshatin nga hardhitë çetnike që gjithnjë ky fshat ishte halë ne sy për ta.
Ushtarët e kësaj zone qe vepruan në kuadrin e shtabit të Zllashit si pikë strategjike për tu strehuar zgjodhën shtëpinë e Feti Ssahit Dibranit, e cila ju shërbeu për ta mbrojtur fshatin. e pikërisht këtu ndahet edhe fshati Dabishevc ,Gllogovicë dhe Prapashticë.
Komandant Azem Azemi dhe ndihmës komandanti Sali Matoshi ranë heroikisht që ishin në organizim ushtarak të fshatit Dabishevc , nën direktivën e Shtabit Ushtarak të U.C.K-së në fshatin Zllash . Fshati kishte 56 familje para lufte kështu thekson edhe Ujup Hyseni që e takuam në këtë fshat
Ujup Hyseni përfaqësues i tri fshatrave dhe ish luftëtar ne luftë e fundit
dhe përfaqësues i fshatit Dabishevc ,Hajkobillë dhe Gllogovicë që gravitojnë në kuadrin e fshatit Dabishevc si bashkësi administrative. Në vazhdim zoti Ujup thekson se në ketë lufte fshati u dogj 64.46% ku fshatarët duke e pasur një rrezik potencial të përditshëm ,meqë kufiri është afër me Serbinë u shpërngulën por nder kohë u kthyen prapë në vatrat e veta vetëm 17 familje ku edhe sot jetojnë.Në lagjen e hasimajve kanë mbetur dy familje Emin Hasimi dhe Agim Hasimi,në atë të lagjes llapcide , tri familje Ujup Hyseni,Shefki Abazi dhe Shaban Abazi. Fshati u boshatisur edhe ne mungesën e kushteve elementare. Lagja e ymerajve është e boshatisur e tëra po ashtu edhe lagja e Mutivodës. Të matoshët si lagje në vete ,ka mbetur vetëm një familje Jetullah Beqiri bash në zonën kufitare me Serbinë .Lagjja e ramadenëve po ashtu është pa as një familje, në lagjen e Dulahëve kanë mbetur vetëm dy familje Dulah Dulhu dhe Ramiz Dulahu ndërsa të lagjja e babiqeve sot jetojnë Muhamet Azemi dhe Fehmi Azemi ,Në Lagjen e beqirajve janë familjet e Sokol Rexhepi,Nezir Rexhepit dhe Aziz Fetahut të babiqët këndej lumit është Sejdi Babiqi dhe një familje tjetër Kështu që mund te themi se gjithëseit janë 17 familje që jetojnë sot në Dabishevctha zoti Ujup Hyseni.
Me ndihmën e organizatave humanitare edhe të kuvendit komunal të Prishtinës u ndërtuan disa shtëpi dhe shkolla e re e fshatit ,
Pamje e shkollës së re, shkollës se vjetër ,ambulantes dhe zyrës se vendit
në ambulancë të re dhe zyra e vendit, po zoti Ujup thekson ma tutje se edhe se u ndërtuan këto pak shtëpi dhe shkolla, sikur nuk patën efektin e vet akoma ,ku si vërejtje të veçantë potencon se jemi mbetur prapa shpine të njerëzve aktual të qeverisjes, e pikërisht edhe me rrugën e cila ngeci qe disa vite. Sipas zotit Hyseni mos realizimi i disa kushteve elementare do të thotë edhe ma tutje nxitet shpërngulja nga kjo ane ku do të jetë një dëm i madh për këtë anë dhe proteston vrullshëm duke kërkuar qe sa ma shpejt qe është e mundur të ndërtohet rruga qe na mbeti gjysmë, qe është në projekt qe disa vite të lidhen rajoni i Prishtinës me( Kamenicën) Dardaninë përmes lagjes së Llapcidesë me Gllogovicën Krileven ,Strexofcin për Kamenicë- Dardanë dhe në anenë tjetër që ne fillim te fshatit
Fillimi i fshatit Dabishevc qe përkufizohet me Prapashticën dhe degëzohet në drejtim të Hajkobillës dhe tjetra ne drejtim te Gllogovices qe e lidh Kamenicën
nga Prapashtica ,ndahet rruga dhe kalon për mes te fshatit ,vazhdon për në fshatin Hajkobillë Zajqevc Tugjevc Gimicë etj që i lidhet edhe me pjeset shqiptare të Kosovës lindore që janë akoma nën okupimin serb.
Shkruan Asllan Dibrani foto- reportazh 2010 Prishtinë
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen